نفخ شکم چیست؟
نفخ شکم یک فرآیند کاملا طبیعی بدن است و برای اکثر افراد ۸ تا ۲۰ بار در روز اتفاق می افتد.
تجمع گاز در دستگاه گوارش که نتیجه گاز تولیدی در سیستم گوارش است و با فشار، درد و ورم همراه است که میتواند به علت سبک زندگی، مشکل هضم، رژیم غذایی یا نشانه یک بیماری باشد. نفخ معمولاً یک مشکل جدی نیست و با تغییر شیوه زندگی و نخوردن غذاهایی که باعث آن میشود میتوانید درمان کنید که در بعضی افراد بعد از یک مدت کوتاه از بین می رود اما در برخی افراد به یک مشکل آزاردهنده و تکراری تبدیل میشود.
نفخ شکم اکثر اوقات به دلیل خوردن بعضی از غذاها رخ میدهد اما اگر با تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی مشکل رفع نشد میتواند نشانه یک بیماری(التهاب، بیماریهای مزمن مانند بیماری سلیاک، انسداد در روده و …) جدی باشد.
علائم نفخ شکم عبارتند از: باد شکم بد بو، باد شکم با صدای بلند، حالت تهوع، تب، درد یا ضعف عضلانی، اسهال، استفراغ، درد و غرش در پایین شکم.
علت نفخ شکم چیست ؟
به دو دلیل نفخ شکم اتفاق میافتد اولاً، هنگام غذا خوردن و نوشیدن مقداری هوا میبلعیم که این هوا داخل روده جمع میشود. دوماً، زمان هضم غذا باکتریها گاز تولید میکنند که عمدتاً هیدروژن، متان، دی اکسید کربن و گوگرد است.
با تجمع گاز، بدن از طریق طریق دهان، آروغ زدن، یا عبور باد از مجرای مقعد آن را دفع میکند.
نفخ می تواند ناشی از فرآیندهای طبیعی بدن باشد یا ممکن است ناشی از شرایطی باشد که بر سیستم گوارشی تأثیر می گذارد.
اگر فردی دائماً دچار نفخ بدبو می شود، این می تواند نشان دهنده عدم تحمل غذایی، مشکلات گوارشی یا عوارض جانبی برخی داروها باشد
- یبوست
- عدم تحمل غذایی
- سندرم روده تحریک پذیر
- انسداد روده
- عدم تحمل لاکتوز
- بیماری کرون
- بیماریهای التهابی روده
- دیابت
- سرطان روده بزرگ
- برخی سرطانها
- گرفتگی عضلات
- وجود باکتری یا عفونت دستگاه گوارش
- هورمون ها ، از جمله قبل از دوره شما یا یائسگی
- برخی از داروهای خاص
۱۳ عادت بد غذایی که باعث نفخ میشود
بدن بعضی از غذاها مثل قندها، نشاسته و فیبر را نمیتواند به طور کامل هضم کند هنگامی که وارد روده بزرگ میشود، باکتریها شروع به تجزیه میکنند و باعث ایجاد گاز میشود.
بعضی از مواد غذایی میتوانند باعث تشدید نفخ شوند که عبارتند از: حبوبات (لوبیا، نخود، عدس و …)، لبنیات، غلات سبوس دار، سبزیجات خام، پیاز، کلم، نان، شیر و اکثر محصولات لبنی، شیرینی جات، کنگر فرنگی، و …
- تند تند غذا خوردن
- مصرف غذاهای آماده و بسته بندی
- خوردن نوشابه و نوشیدنیهای گازدار حاوی قند مصنوعی
- آدامس جویدن طولانی مدت
- دیر شام خوردن
- خوردن شیرین کننده های مصنوعی
- خوردن ماست و سالاد همراه غذا
- خوردن آب بین غذا
- مصرف غذاهای شور
- مصرف زیاد کربوهیدرات
- مصرف زیاد سبزیجات خام
- ایستاده غذا خوردن
- مصرف زیاد غذاهای سرخ کرده
نفخ یک بیماری شایع است که با شناسایی علت میتوانید به کاهش یا از بین بردن آن کمک کنید و تغییر رژیم غذایی، سبک زندگی و داشتن فعالیت ورزشی به کاهش علائم منجر میشود.
درمان خانگی نفخ شکم
نفخ شکم را می توان با نخوردن غذاهایی که به احتمال زیاد باعث ایجاد نفخ میشوند مانند مواد غذایی که حاوی سطوح بالای کربوهیدرات و فیبر هستند و قابل جذب نیستند، جلوگیری کرد.
پروتئین ها و چربی ها نسبت به کربوهیدرات ها گاز کمتری ایجاد میکنند.
- از خوردن غذاهای چرب و سرخ شده اجتناب کنید که زمان هضم را افزایش میدهد.
- از نوشیدن از طریق نی خودداری کنید، زیرا باعث بلعیدن هوای بیشتری میشود.
- برای از بین بردن نفخ شکم فوری آن را ماساژ دهید تا باعث حرکت رودهها و ریلکس شدن ماهیچههای معده شده و بعد از ماساژ کیسه
آب گرم روی شکم بگذارید تا باعث شل شدن ماهیچههای معده شود که به خارج کردن گاز معده نیز بسیار کمک میکند. - بعد از مصرف غذا پیاده روی کنید.
- یکی از روشهای از بین بردن نفخ شکم فوری مصرف دمنوش زنجبیل است که برای تقویت هضم و کاهش نفخ بسیار موثر است.
- مقدار زیادی آب بنوشید تا هیدراته بمانید.
- وعدههای غذایی را کوچکتر کنید و به جای سه وعده چهار تا شش وعده مصرف کنید.
- غذا را آرام آرام بخورید و درست بجویید.
- نوشیدنیهای گازدار مصرف نکنید.
- سیگار و قلیان باعث بلعیدن هوای بیشتر میشود.
- نوشیدن آب با لیمو ترش باعث هضم بهتر غذا و کاهش گاز میشود.
- بهترین دمنوش برای نفخ شکم رازیانه، بابونه، زنجبیل و نعنا است.
حتما به این نکته توجه داشته باشید که هیچگاه یک فهرست قطعی از مواد غذایی وجود ندارد که همه افراد به طور یکسان به آن واکنش نشان دهند و شما باید یاد بگیرید که هضم کدام مواد غذایی برای سیستم گوارش ما سخت است، برای غلبه بر مشکلات نفخ بسیار مهم است.